Moed is bang zijn en je ding doen, de rest is overmoed

Het innemen van de eigen plek is een belangrijk aandachtspunt in systemische werk. Een soort anker, het klopt altijd. Iedereen heeft immers plek in zijn of haar systeem. Het innemen van de eigen plek, ten opzichte van elkaar geeft rust in het systeem. De ordening klopt dan. Ik heb geleerd dat ik als begeleider altijd kan uitgaan van de ordeningswetten. De ordeningswetten van het systeem. Dit vraagt ook discipline van de cliënt, aangezien het innemen van de eigen plek in de ordening betekent dat de cliënt zijn of haar eigen verantwoordelijkheid voelt en er naar handelt. Innemen van de eigen plek is verbonden met het invullen van het eigen leven en de eigen opdracht.

(Bron: Vonken van Verlangen, Wibe Veenbaas en Joke Goudswaard)

We dragen als het ware allen een masker. Ons masker is feitelijk onze competentie van onze persoonlijkheid en ego. Die hebben we nodig om weerbaar te zijn en te blijven staan. Wij zijn daardoor in staat om antwoord te geven op datgeen wat we in ons leven tegenkomen. Ons masker biedt ons veiligheid. Ons masker is bepalend hoe wij zijn en hoe wij ons laten zien. Maar wat als we het niet redden met onze competenties? Dan komen we onder druk te staan. We moeten leren ons te realiseren dat we ten diepste niet alleen onze competenties zijn. We moeten leren omkijken naar daar waar we vandaan komen; ons systeem van herkomst, vader, moeder, broers en zussen, oma’s en opa’s. Er ontstaat ruimte als we erin slagen aan te nemen wat er daar voor ons is. Daar waar de bedding is kunnen we rusten.

Een imprint is een overtuiging vormende ervaring die iets achterlaat in ons lijf. Bijvoorbeeld geweld of grensoverschrijding. Een imprint is waar we wel taal voor hebben, maar niet helemaal vat op hebben. Een imprint kan tot binding met de dader leiden, of we dat nu willen of niet, de weerstand ertegen valt als het ware om. Er is geen ontkomen aan. Er komt ruimte als we onze bindingen vol aannemen.

Rouw is de achterkant van de liefde. Rouwen is jezelf bewust worden, ervaren en verwerken van verlies of gemis van diegene die of datgene dat ontbreekt. Hier vanuit is rouwverwerking de overgang van het leven vanuit verlies naar het leven met verlies. Dat maakt afscheid van diegene die of datgene dat ontbreekt het kruispunt vanwaar je je eigen weg gaat.

We onderscheiden magische en wetende liefde. Magische liefde is eigenlijk geen keuze, het is er en je kan je er eigenlijk niet zomaar uit los maken. Magische liefde is als je als kind een taak van de ouder overneemt. Deze taak kan het kind onmogelijk overnemen, maar doet het wel uit liefde voor de ouder; uit magische liefde. Door het overnemen van de taak van de ouder voelt het kind zich verbonden met het systeem van herkomst. Deze verbondenheid doet het kind goed, het is nu intens onderdeel van het systeem. Vaak hebben we niet in de gaten dat we in ons gedrag eigenlijk verbonden zijn met dat wat niet bij ons thuishoort. Loskomen kan na bewustwording van ons eigen gedrag en de erkenning wat daaraan ten grondslag ligt. Wanneer we loskomen van de onbewust overgenomen taak van de ouder en het besef dat de ouder zijn of haar eigen lot dient te dragen, kunnen we los komen uit de magische liefde en kan wetende liefde ontstaan. Wetende liefde is van onszelf en heeft een vrije keuze in zich. Via wetende liefde kunnen we kiezen om werkelijk verbinding te maken met de ander. De binding veranderd dan in verbinding. In het dragen van het lot van de ouder schuilt een grote kwaliteit. Goed voor de ander zorgen maakt geliefd en erkent. We horen erbij. Een andere bijkomstigheid is dat we ons in de magische liefde niet hoeven bezig te houden met ons eigen stuk. We zijn er immers voor de ander, wat tegelijkertijd een mooie schuilplaats voor onszelf kan bieden. Werkelijk loslaten van de taak van de ouder roept schuld op, wat we maar al te graag uit de weg gaan. We hebben zelf de keuze: vasthouden aan de veiligheid van de binding of kiezen voor de vrijheid van het eigen leven en verbinding met de ander.

(Bron: Vonken van Verlangen; Wibe Veenbaas & Joke Goudswaard)

De begrippen binding en verbinding worden vaak door elkaar gebruikt, terwijl deze toch heel verschillende betekenis hebben. Binding ontstaat bij alle ervaringen waar wij ons openen, ook wel imprints genoemd. Dit is een gegeven, we komen hier niet van los. We zijn gebonden aan onze moeder die ons het leven schonk, aan de veroorzaker van een auto ongeluk, aan de dader die ons seksueel misbruikte. Tijdens het opgroeien wordt de binding geleidelijk getransformeerd in verbinding. Zijn er onderbrekingen in het proces van binding naar verbinding, dan voeren we daar ongemerkt strijd. En daar komt niet zo maar een eind aan. Wanneer we niet geleerd hebben de binding los te laten en ons eigen pad te kiezen, strijden we in bijvoorbeeld relaties tegen de binding, terwijl we het dan eigenlijk daarmee in stand houden. Het verlangen naar liefde krijgt dan niet de kans vol te zijn. Strijd en negeren helpen niet. Hellinger zegt dat het vol aankijken van de binding zoals het is, de grootste ruimte geeft om nieuwe stappen te maken en de binding om te zetten in verbinding. Dit vergt moed en discipline.

(Bron: Vonken van Verlangen, Wibe Veenbaas en Joke Goudswaard)